شماره شبا چیست و آموزش نحوه استفاده از شماره شبا

امروز استفاده از شماره شبا برای موارد  بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد، ازجمله حواله های بانکی، به خصوص توسط صاحبان کسب و کار که برای دریافت پول از مشتریان از شماره شبا استفاده میکنند. اما آیا میدانید که شماره شبا و تاریخچه‌ی آن چیست و ارقام طولانی آن چه ساختاری دارد؟ نحوه استفاده از شماره شبا چگونه است و مزایای استفاده از آن چیست؟ در این مقاله میخواهیم تمامی این موارد را با یکدیگر بررسی کنیم.

شماره شبا چیست؟

طبق گفته بانک مرکزی ایران، `شبا` مخفف `شماره حساب بانکی ایرانیان` می‌باشد. این شماره برای تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین بانکی و بین المللی بانک‌های کشور، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و طبق استاندارد ISO-13616، تعریف و تعبین شده است و به زودی تمامی پرداخت های بین بانکی منحصرا با استفاده از شماره شبا انجام میشود. هر شماره حساب بانکی، قابل تبدیل به یک شماره حساب شبا خواهد بود.

شماره شبا چند رقم است و ساختار آن به چه شکل است؟

شماره شبا یک شناسه 24 رقمی میباشد که این ارقام پس از کد کشور ایران یعنی `IR` قرار میگیرند. ساختار شماره شبا به صورت زیر میباشد:

IR 06 017 0 000000100324200001

IR: کد کشور
06: ۲ رقم، کنترل صحت ساختار
017: ۳ رقم شناسه بانک
0: ۱ رقم، نوع حساب
000000100324200001: ۱۸ رقم، برگفته از شماره حساب 

نکته: شماره حساب بانکی لزوما ۱۸ رقم نیست و ساختار شماره حساب هر بانکی با بانک دیگر متفاوت است. جهت حفظ استاندارد در استفاده از شبا، پشت شماره حساب، به تعداد ارقام تا رسیدن به 18 رقم، صفرهای پرکننده قرار می‌گیرد.

تاریخچه شماره شبا

قبل از IBAN، استانداردهای ملی مختلفی برای شناسایی حساب‌های بانکی وجود داشت که برای برخی از آن‌ها برای کاربران گیج کننده بود. این امر اغلب باعث از بین رفتن اطلاعات مسیر تراکنش در پرداخت ها می‌شد. همچنین این شماره حساب‌ها دارای ارقام چک (کنترل صحت ساختار) نبودند و این امر امکان به وجود آمدن خطا در انتفال وجه‌ها را بالا میبرد.

در سال 1997، برای رفع این مشکلات، سازمان بین المللی استاندارد `ISO` استاندارد جدیدی تحت عنوان ISO 13616 را متشر کرد. طبق این استاندارد شماره حساب‌های بین‌المللی تحت نام IBAN که مخفف Internation Bank Account Number است برای انجام مبادلات بین المللی معرفی شد.

سازمان ISO در سال 2003 و 2007 این استاندارد را بهبود بخشید. در سال 2007 استاندارد ISO 13616 را به دو بخش تقسیم کرد. در بخش دوم (ISO 13616-2:2007) بهبودهای زیادی صورت گرفت و تبدیل به استاندارد مورد پذیرش جهت انتقال وجه بین‌المللی شد. نام رسمی این بخش از استاندارد، سویفت (SWIFT) است که امروزه بخش اعظم مبادلات مالی بین‌المللی از طریق آن صورت می‌پذیرد.

در ایران از 11 دی 1385 معادل با تاریخ `اول ژانویه سال 2007 میلادی` بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، استقاده از شبا را برای حواله‌های ارزی اجباری کرده است. همچنین این شماره در مبادلات بین بانکی داخل کشور نیز استفاده می‌شود.

زمان انتقال وجه با استفاده از شبا

انتقال وجه با از روش شماره شبا در سیستم بانکی کشور از طریق یکی از سامانه های پایا یا سانتا صورت میپذیرد. هر کدام از این سامانه‌ها ساعت مشخصی برای تسویه دارند. 

سقف انتقال وجه با استفاده از شبا

سقف انتقال وجه با استفاده از شبا از طریق سامانه های پایا و ساتنا متفاوت است. در ادامه جزییات سقف انتقال وجه از طریق شبا در این سامانه‌ها را بررسی خواهیم کرد:

سامانه پایا (سامانه اتاق پایاپای الکترونیکی)

برای مبالف پایین‌تر با تکرر بیشتر اسفاده می‌شود. برای ثبت حواله پایا نیز سه راه وجود دارد:

1. 1- شعبه بانک: در این حالت حداکثر مبلغ انتقال 500 میلیون ریال می‌باشد.
2. 2-اینترنت بانک: حداکثر مبلغ هر حواله پایا از این روش 150 میلیون ریال می‌باشد. اما مجموع مبالغ انتقال در هر روز نباید بیشتر از 600 میلیون ریال باشد.
3. 3. موبایل بانک:‌ با استفاده از موبایل بانک هم میتوانید حواله پایا ثبت کنید. حداکثر مبلغ قابل انتقال از این طریق 150 میلیون ریال میباشد.

سامانه ساتنا 

برای انجام سانتا دو روش وجود دارد:

1. 1. شعبه بانک: در این حالت مبلغ انتقال نامحدود است.
2. 2. اینترنت بانک: حداکثر مبلغ انتقال با این روش با استفاده از رمز ثابت 500 میلیون ریال و با استفاده از دستگاه توکن 2 میلیارد ریال میباشد.

مزایای انتقال وجه با استفاده از شبا

1. 1. خطر برداشت غیرمجاز از حساب بانکی از طریق شماره شبا وجود ندارد، زیر شماره شبا فقط برای دریافت پول مورد استفاده قرار میگیرد و امکان برداشت غیرمجاز از حساب بانکی وجود ندارد. در واقع جایگزینی امن برای کارت به کارت است.
2. 2. جهت پرداخت وجه بیش از ۳ میلیون تومان سقف کارت به کارت، میتوانید با استفاده از شبا حساب بانکی شخص گیرنده، از طریق سامانه‌های حواله الکترونیک `پایا` و `سانتا` انتقال وجه را انجام دهید.
3. 3. در صورت اشتباه سهوی در وارد کردن یک یا چند رقم از شماره شبا، احتمال وجود حساب مشابه بسیار پایین بوده و بلافاصله خطا به اطلاع مشتری یا متصدی بانک می‌رسد. در نتیجه خطای واریز اشتباه وجه را بسیار کاهش می‌دهد.
4. 4. برای حوله هایی که از `شبا` در آنها استفاده میشود، نیاز به دانستن، ذکر و کنترل هیچگونه اطلاعاتی نظیر نام بانک، نام یا کد شعبه، شماره حساب، نوع حساب و درگیری با کدهای مختلف و گوناگون ندارید. تمامی این داده ها در `شبا` وجود دارند.

چطوری شماره شبا حساب بانکی خود را دریافت کنیم؟

1. 1. شماره شبا را میتوانید بر روی دفترچه حساب‌های بانکی خود پیدا کنید.
2. 2. اخیرا برخی بانک‌ها مثل بانک ملت، در اقدامی مثبت روی کارت‌های بانکی شماره شبا را چاپ می‌کند.
3. 3. دریافت شماره شبا با تبدیل شماره کارت به شبا یا تبدیل شماره حساب به شبا نیز امکان‌پذیر است. شماره حساب بانکی را معمولا میتوانید از پیامک‌های بانکی و یا دفترچه حساب به سادگی به دست آورید.
4. 4. شما همچنین میتوانید با استفاده از سامانه شماره شبا در وبسایت میموک به راحتی شماره شبا و شماره حساب کارت‌های بانکی خود را محاسبه کنید.

 

در این مقاله درباره‌ی ``شماره شبا چیست و آموزش نحوه استفاده از شماره شبا`` صحبت کردیم. امیدواریم که این مقاله مورد استفاده شما دوستان عزیز قرار گرفته باشد. اگر هرگونه سوالی در خصوص این مقاله داشتید میتوانید در قسمت نظرات همین مقاله با ما در میان بگذارید.

 

منبع: جیبی‌مو